GDA003-Adıyaman-Gölbaşı Gölleri-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : İzlenmesi Gerekli
Alanın Değişimi : Gerileme (-1)
Yüzölçümü : 6717 ha Yükseklik : 870 m – 1170 m
Boylam : 37,58ºD İl(ler) : Adıyaman
Enlem : 37,76ºK İlçe(ler) : Gölbaşı
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: ÖDA, Adıyaman’ın Gölbaşı ilçe merkezinin güneybatı ve kuzeydoğu ekseninde ve Malatya – Kahramanmaraş yolunun batı hattı boyunca uzanır. Alanda üç tatlı su gölü bulunur. Bu göller Aksu Çayı tarafından oyulmuş vadinin kuzey ucunda yer alır. Göllerin etrafı alçak tepelerle çevrilmiştir. İnekli ve Azaplı gölleri su kontrol noktalarıyla debisi ayarlanan bir kanal aracılığıyla birbirlerine bağlıdır. Üçüncü göl ise Gölbaşı ilçe merkezinin hemen kuzeyinde yer alır. Yoğun yağış alan yıllarda göllerin su seviyesi artar ve göller taşkın alanları ile geçici olarak birleşir.
Habitatlar: ÖDA’daki göller ıslak çayırlar ve sık sazlıklarla çevrilidir. Dere vadisinin kuru bölgelerinde kavak toplulukları ve tarım alanları göze çarpar. Daha dış kısımlarda ise fıstık ve meyve bahçeleri bulunur. ÖDA’yı çevreleyen tepeler kısmen meşe çalılıklarıyla kaplıdır. Kuru dere yatakları ve alçak kayalıklar bölgesel olarak sık bitki örtüsü barındırır.
Türler: Alanda üreyen on bir tür su kuşu ÖDA kriterlerini bölgesel ölçekte sağlamaktadır. ÖDA, bunların arasında yer alan turnanın (Grus grus) dünyadaki en güney üreme alanlarından biridir. Nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan Brachythemis fuscopalliata adlı kızböceği alana ÖDA statüsü kazandıran en önemli türlerden biridir.
Alan Kullanımı: Bölgede yoğun küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılır. İnekli ve Azaplı göllerinde balıkçılık yapılmakla birlikte kirlenme nedeniyle Gölbaşı Gölü’nde son yıllarda balıkçılık yapılamamaktadır. Buğday, mercimek ve arpa alanda en çok ekilen tarımsal ürünlerdir. Göllerin arasındaki kanal sistemi aracılığıyla bölgedeki su seviyesi kontrol edilmektedir.
Tehditler: Bölgede tarımsal üretimin artması kirlilikle ilgili sorunları da beraberinde getirmiştir. Aşırı otlatma özellikle köylerin civarındaki bitki örtüsünün zarar görmesine yol açmakta ve alanı erozyona açık bir hale getirmektedir. Sulak alanın nispeten kuru bölgelerinde sazlıklar kontrolsüz bir biçimde yakılmaktadır. Bu durumun sazlıklar ve çevresindeki çayırlık alanlarda yuvalayan kuş türlerine zarar verdiği tahmin edilmektedir.
Koruma Çalışmaları: Alanda bilinen bir koruma çalışması yoktur. Ancak GAP idaresinin 2004 yılında GAP bölgesinin biyolojik çeşitliliğinin değerlendirilmesi hakkında hazırlattığı raporda ÖDA için koruma amaçlı yönetim planının hazırlanması önerilmiştir.
Yerel İlgi Sahipleri: Adıyaman Valiliği, Adıyaman İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Adıyaman Çevre Koruma Vakfı, Gölbaşı Kaymakamlığı, Gölbaşı Belediyesi.
Hillary Welch, Geoff Welch